کد مطلب:3949 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:19

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

با توجه به جامعة امروزي برخورد والدين با فرزند نوجوان و جوان چگونه باشد كه هم حرمت فرزند نگه داشته شود و هم فرزند حرمت والدين را نگه دارد؟

دوران جواني زمان گشوده شدن افقهاي جديد، ايده آل ها و آرمانهاي متنوع است. مقارن با اين ويژگيها، مشكلات و دشواريهاي نوين نيز از راه مي رسد. برخي از اين مشكلات عبارتند از :

1- تبديل شدن خانه ها به خوابگاهها (زندان ها به تعبير ويل دورانت نويسنده و فيلسوف مشهور فرانسوي در كتاب لذات فلسفه) : بيشتر خانواده ها از وظايف اصلي خويش كه برقراري مناسبات انساني و روابط سالم با فرزندان جوانشان و ساير اعضاء خانواده مي باشد، غافل مانده اند، و نتيجه طبيعي آن نيز فقر ارتباط كلامي ميان دو نسل (بالغ و جوان) مي باشد، و اين امر به تدريج منجر به فاصله و شكاف بين نسل ها شده است.

2- اشتغال روزافزون والدين : از ويژگيهاي جوامع معاصر،تغييراتي درالگوي شغلي و اقتصادي زندگي است. پدران و مادران به انگيزه كسب درآمد بيشتر و پاسخگويي به مخارج سنگين تر، بيشتر اوقات خود را در خارج از منزل ميگذرانند و زماني كه پس از روزي پر تلاش و خسته كننده به خانه برمي گردند، توان لازم و حوصله كافي را براي رسيدگي به نوجوانان و جوانان خويش ندارند و اين امر، احساس رها شدن و فراموش شدن را در انديشة جوان تقويت مي كند.

3- نظام جديد آموزش متوسطه : پيچيدگي، تنوع و ابهام در برنامه نظام جديد آموزشي، جوانان را با دشواري هاي خاصي مواجه نموده است. آنان به درستي نمي توانند بر اين همه موضوعات درسي، احاطه داشته و يا نمي توانند رابطه منطقي ميان سالهاي دبيرستان، پيش دانشگاهي و دانشگاه برقرار كنند. لذا عاملي كه پيش از پديده شخصي ديگري، لطمه مي بيند اعتماد به نفس آنان است كه آسيب پذير مي شود.

4- موجرو به گسترش فرهنگ بيگانه : جوانان در حالي هدف حملات فرهنگي غرب قرار مي گيرند كه نه تنها تحليل درستي از اين فرهنگ ندارند، بلكه شناخت جامعي نيز از فرهنگ خودي ندارند. و در نتيجه نقطه اتكاي مناسبيدر

مقابله با تهاجم فرهنگي نمي يابند و به همين دليل آسيب پذير هستند.

5- ابتذال و پوچ گرايي : رنج عميق و ديرينه نسل جوان در خلاء روحي و رواني آنان نهفته است. بيشتر جوانان به تدريج احساس از درون تهي شدن مي كنند و كمترين نتيجه اين امر، رواج روحيه بي تفاوتي است.

6- شتاب خاص زندگي : دنياي ما در احاطه تغيير و تحولات شديد و فزاينده اي است كه از هر سوي جوانان را در خود مي گيرد. و اين امر يك نوع ناپايداري و بي ثباتي را در وراي اين تحولات به آنان تلقين مي كند.

7- تخصص و عدم كفايت : صنعتي شدن جامعه و رسيدن به مرحله (پست مدرنيسم) و به دنبال آن تخصصي شدن مشاغل، جوانان را وادار مي كند تا براي دستيابي به شغل مناسب، دوره نسبتاً طولاني تخصص در آن رشته را پشت سربگذرانند و اين امر نياز به سالها تحصيل و مطالعه دارد كه همه جوانان توانايي آن را ندارند.

8- استرس ها و فشارهاي فزاينده زندگي : پديده محسوسي كه همه گروههاي سني بويژه نسل جوان از آن رنج ميبرند.

9- گسترش شهرهاي بزرگ : ظهور كلان شهرها، به گفته آسيب شناسان اجتماعي، وسوسه جرم زايي را درنسل جوان افزايش مي دهد.

10- دنياگرايي نسل جوان : فاصله گرفتن جوانان از معنويت و معرفت ديني،روي ديگر سكه دنياگرايي است. درحقيقت ارزش هاي معنوي و اخلاقي، به سود ارزش هاي دنيوي، عقب نشيني كرده است.

11- ترديدها و تعارض هاي فكري : بخش عمده اي از جوانان به اين جهت، دشواريهاي جديدي را تجربه مي نمايند كه از مختصات فكري مناسبي برخوردار نيستند تا حوادث و رويدادهاي عصر حاضر را بر مبناي آن مختصات، تبيين و توجيه نمايند.

برادر عزيز! خوشحاليم كه جنابعالي به عنوان فردي روشنفكر و آگاه به اين نكته توجه داشته ايد كه در شرايط امروزي نوع برخوردها بايد با گذشته متفاوت باشد به همين جهت در ابتداي پاسخ برخي مشكلات جوانان امروزي را يادآور شديم. بنابراين وظيفه ما اين است كه :

1. در شرايط كنوني با مشكلات، تنگناها،ديدگاهها، نگرش ها، سليقه ها و علاقه هاي جوانان آشنا بشويم. آنان را درك كنيم و بفهميم و متناسب با آنها با جوانان تعامل برقرار كنيم درغير اين صورت موفقيت نصيب ما نخواهد شد.

2. جوان بايد از ما بياموزد، بايد الگوي عملي او باشيم نه فقط به نصيحت و موعظه اكتفا كنيم، بخصوص بايد از بيان اين كه خودمان در زمان جواني چگونه بوده ايم بپرهيزيم، چه شرايط زماني با يكديگر متفاوتند و توقع اين كه جوان امروز مثل دوران جواني بزرگترها باشد توقعي بيجا است.

3. بايد مقدمات و زمينه اي فراهم گردد تا جوان به خوبي دوره و زمان خويش را بشناسد.

4. با مشاركت آنان در امور زندگي و اجتماعي و مشورت كردن با آنان، آنها را مورد تكريم و تعظيم قرار دهيم.



5. ارتباط بين دو كانون خانه و مدرسه كه از جاذبه اي قوي برخوردار هستند را افزايش داده و با كمك اين دو كانون وسيله ارتقاء جوان را فراهم آوريم.

6. در رفع معضلات و مشكلات نظام آموزشي به او كمك كنيم.

7. زمينه اي فراهم سازيم تا جوان نسبت به حقوق فردي و اجتماعي آگاهي كسب كند و دريابد كه بين حقوق فردي و تكاليف او نسبت به پدر و مادر و حقوق و تكاليف پدر و مادر و مسايل اخلاقي و اجتماعي و... تمايز وجود دارد.

8. براي برقراري ارتباطات انساني (با والدين، اقوام و...) شيوه هاي صحيح مناسبات انساني را به او ياد بدهيم. برقراري ارتباط مطلوب متقابل جوان با ديگران از آرمانهاي اوست. آنان علاقه مند هستند محبوب ديگران باشند و ديگران را نيز دوست بدانند، ولي چگونگي انجام اين امر بر ايشان بخوبي روشن نيست بايد در اين عرصه به آنها كمك كنيم.

9. محبت، انس والفت نسبت به فرزند و دوست بودن با او و مشورت كردن و تكريم گام اول ارتباط درست بين والدين و فرزندان است. فرزند بايد والدين خودش را بهترين رفيق بداند و در گرفتاريها به آنها پناه ببرد نه دوستان كوچه و بازار. اين امر مقدور نيست مگر اينكه والدين نيز با فرزندانشان دوست باشند.

10. آشنا كردن جوانان با الگوهاي بزرگ و شخصيت هاي انديشمند حال و گذشته و امامان و رهبران ديني به عنوان الگوهاي مناسب زندگي در هدايت جوانان بسيار مؤثر است.

بنابراين شناخت زمان، نيازها، علاقه ها، آشنايي با مشكلات و تنگناهاي اجتماعي و...برقراري ارتباط دوستانه و صميمانه و توجه به نكات اشاره شده و تصميم گيري و برقراري ارتباط، با توجه به موارد فوق انشاءا...به برقراري رابطه درست و صحيح بين والدين مي تواند كمك نمايد.

جهت آشنايي بيشتر به منابع زير مراجعه بفرماييد.

1. راهنماي پدران و مادران (شيوه هاي برخورد با نوجوانان)، ج اول،نوشته محمد علي سادات

2. گفتار فلسفي (جوان)، نوشته حجة الاسلام محمد تقي فلسفي،واعظ مشهور

3. تربيت و سازندگي، دكتر علي قائمي

4. چكيده اي از روان شناسي تربيتي (كاربردي)،نوشته دكتر غلامعلي افروز

5. نوارهاي تربيتي،شيخ حسين انصاريان،واعظ مشهور

6. برنامه هاي استاد دهنوي،در زمينه تربيت فرزندان

7. گفتارهاي تربيتي شهيد باهنر (شنبه ها 15/9 صبح ـ يكشنبه ها 15/3 عصر (راديو معارف))

8. لذات فلسفه،ويل دورانت

9. نامه 31 نهج البلاغه (نامه امام علي( به فرزند جوانشان)



10. قدرت والدين،شري فرگوسن و لارنس اي.مازن

11. تعليم و تربيت در اسلام، استاد شهيد مرتضي مطهري

12. تعليم و تربيت اسلامي، دكتر محسن شكوهي يكتا

13. تعليم و تربيت اسلامي، دكتر علي شريعتمداري

و...